شبکه های اجتماعی چه تاثیری بر روی رشد استارتاپ ها و کسب و کار ها دارند؟

طبق تحلیل پیدایش شبکه های اجتماعی این روزها یکی از مهمترین ابزارهای ارتباطی و کسب اطلاعات در بین مردم شده اند. بسیاری از مردم ارتباطات خود با دیگران را از طریق این شبکه ها مدیریت می کنند و در عین حفظ ارتباط با دوستان خود، از این طریق به دنبال به دست آوردن ارتباطات تازه و همچنین تعامل با دیگران هستند.
در ایران، هم طی چند سال اخیر انواع شبکه های اجتماعی، نقش پررنگی در بین کاربران ایرانی پیدا کرده اند و برخی از این شبکه های اجتماعی جدید، مقبولیت و محبوبیت بسیاری کسب کرده اند.

 

تاثیر شبکه های اجتماعی روی استارتاپ ها

به عنوان مثال، شبکه اجتماعی اینستاگرام که یکی از سریع ترین شبکه های اجتماعی جدید از نظر رشد محسوب می شود و زیرمجموعه شبکه اجتماعی فیس بوک است؛ توانسته بیش از ۲۴ میلیون کاربر ایرانی را جذب کرده و جزو شبکه های اجتماعی ایرانی پرطرفدار باشد.
از سوی دیگر بسیاری از استارتاپ ها فعالیت خود را این روزها از بسترهای رایگانی مانند انواع شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام، تلگرام و…. شروع می کنند.
مزیت فعالیت در این شبکه ها این است که مدیریت شبکه اجتماعی نیازی به سرمایه نداشته و با دانش استفاده از مدیریت شبکه اجتماعی می توان اولین قدم های راه اندازی استارتاپ را برداشت.

شبکه های اجتماعی

 

چرا شبکه های اجتماعی بستر خوبی برای رشد استارتاپ ها هستند؟

• حضور تعداد بسیاری از کاربران ایرانی در شبکه های اجتماعی جدید
• صرف زمان بسیار زیاد طبق آمارهای اعلام شده
• دسترس پذیری این شبکه ها
• سهولت در استفاده و مدیریت شبکه اجتماعی

همه دلایلی است که نشان می دهد کسانی که علاقه مند به راه اندازی استارتاپ ها هستند باید توجه ویژه به این ابزارهای ارتباطی جدید داشته باشند و از فعالیت های جدی در این شبکه های اجتماعی غافل نشوند.
علاوه بر این که این بسترها، واسطه هایی هستند که ارتباط بین صاحب استارتاپ و مخاطب را برقرار می کند و در فازهای مختلف راه اندازی و توسعه استارتاپ می تواند کارساز باشد در عین حال می تواند به عنوان تنها بسترهای فعالیت استارتاپ نیز مطرح شوند.
گرچه در ایران، انواع شبکه های اجتماعی که فیلتر نشده و قابل دسترس برای عموم مردم باشد تنوع چندانی ندارد اما باز هم می تواند کارساز بوده و همین امکانات محدود راه های تازه ای برای ارائه اطلاعات و محتوای استارتاپ ها در اختیار صاحبان آن قرار دهد. ضمن این که شبکه های اجتماعی ایرانی را نباید کاملا فراموش کرد.
به دلایل بالا، بسیاری از کسب و کارهای جدید، فعالیت خود را فقط بر شبکه های اجتماعی بنا نهاده اند. بسیاری از فروشگاه های مجازی، شرکت های ارائه دهنده خدمات، و یا کالاهای خاص، افراد متخصص تنها از این طریق اقدام به ارائه خدمات و کالای خود می کنند و ضمن آگاه سازی و اطلاع رسانی به مخاطب از طریق همین بسترها به ارائه و فروش کالاها و خدمات خود پرداخته و بخش فیزیکی کار را که منحصر به دفتر و ابزارآلات فیزیکی می شود را حذف کرده اند.

 

 

مزیت استفاده از شبکه اجتماعی برای استارتاپ ها

شبکه های اجتماعی امروزه بستر خوبی برای رشد و دیده شدن استارتاپ ها هستند. در ادامه به برخی از مزایا شبکه های اجتماعی اشاره می کنیم:

 

کاهش هزینه ها

مزیت این تصمیم آن است که از موارد و هزینه کردهایی مانند پرداخت اجاره بها، استخدام کارکنان و بیمه و حقوق، پرداخت قبوض و حتی مالیات معاف می شوند و از معایب این تصمیم نیز می توان به عدم اطمینان از فیلتر نشدن این شبکه های اجتماعی جدید نام برد. هر چند تجربه تلگرام نشان داده است که علیرغم فیلتر این شبکه، هنوز بسیاری از کاربران در آن حضور داشته و استفاده می کنند.
یک راه حل برای این کار این است که در کنار فعالیت در انواع شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام، تلگرام و… در یک شبکه اجتماعی ایرانی مانند سروش، بله و … نیز به صورت موازی فعالیت داشت یا برخی از خدمات را به وب سایت منتقل کرد.

 

تنوع بسترها

حالت ایده آل راه اندازی استارتاپ در فضای مجازی داشتن همه این بسترها از وب سایت گرفته تا شبکه های اجتماعی داخلی و خارجی است که البته نیاز به وقت، هزینه و انرژی بیشتری دارد اما در عین حال می تواند اطمینان خاطر در فعالان این حوزه ایجاد نماید.

 

شبکه سازی

همچنین از این شبکه ها، می توان برای شبکه سازی با افراد، کسانی که به نوعی رقیب شما محسوب می شوند، سرمایه گذاران، کسانی که می توانند به صورت بالقوه در کار شما سرمایه گذاری کنند نیز استفاده کرد. همچنین محور شبکه سازی بازار هدف استارتاپ شد و افرادی که به صورت بالقوه و بالفعل می توانند جزو بازار هدف و خریداران کالا یا خدمت شما باشند را شبکه سازی و مدیریت کرد.
در مورد این موضوع باید توجه داشت که مدیریت شبکه اجتماعی را باید به افراد کاردان سپرد یا اگر قرار است مدیریت این شبکه های اجتماعی را خودتان متقبل شوید حتما از ملزومات فعالیت در این بسترها آگاهی کسب کرده و زمان مناسبی را برای آموزش اختصاص دهید تا استفاده بهینه ای از این فعالیت داشته باشید.

شبکه های اجتماعی

بهره برداری در مراحل مختلف استارتاپ

همان طور که گفته شد در مراحل مختلف راه اندازی تا ارائه محصول و خدمات خود می توانید روی قدرت شبکه های اجتماعی حساب ویژه باز کنید.
حتی در مرحله ایده هم می توان از این شبکه ها استفاده کرد و از افراد حاضر در این شبکه ها که به صورت فعالانه مشغول هستند برای گرفتن ایده های خلاقانه برای راه اندازی کسب و کار متناسب با توانایی ها و تخصص خود بهره گرفت.
در مرحله های بعدی حتی در مورد مرحله ارزیابی کالا یا خدمت ارائه شده نیز نظرات کاربران شبکه های اجتماعی ایرانی که هم اکنون در آن فعالیت دارند می تواند بازخوردهای مناسبی در اختیار شما قرار دهد تا محصول نهایی تان را مورد ارزیابی و بازنگری قرار دهید و اشکالات آن را پیش از ورود به مرحله عرضه به بازار رفع نموده و محصول باکیفیت تری در اختیار بازار هدف قرار دهید.

 

استفاده از بازخورد مشتریان

همچنین می توان از بازخوردهای مثبت کاربران نسبت به محصول خود که می تواند شامل کالا یا خدمت باشد استفاده کنید تا بتوانید اعتماد دیگر کاربران را به دست آورید که شاید مهمترین بخش کسب و کارهای استارتاپی همین مورد باشد.
همچنین این بازخوردهای مثبت در صورت این که بتوانید آنها را از کاربران شبکه های اجتماعی ایرانی بگیرید می تواند مشوق دیگران برای خرید کالا یا خدمت شما شود همین طور سرمایه گذاران احتمالی را به فکر فرو برد و آنها را نیز تحریک نماید تا در کسب و کار شما سرمایه گذاری کنند.

 

برندسازی

در مورد برندسازی نیز شبکه های اجتماعی قدرت فوق العاده ای از خود نشان داده اند و شما به هر حال برای زیست مداوم کسب و کار خود، نیاز به برندسازی دارید که در این مرحله نیز می توانید روی قدرت بی رقیب شبکه های اجتماعی حساب کنید و با به کار بردن ترفندهای لازم و تکنیک های مورد نیاز، برند خود را شکل داده و ارتقا دهید.
پس همان طور که اشاره شد می توان برای صرفه جویی در هزینه ها، بازدهی سریع تر، داشتن راه ارتباطی با مخاطبان و بازار هدف، استفاده از نظرات آنها و گرفتن بازخورد از افراد بر روی فعالیت در شبکه های اجتماعی متمرکز شد و در صورت داشتن دانش استفاده بهینه از شبکه های اجتماعی جدید، استارتاپ موفقی را راه اندازی و توسعه داد.
حال برای رسیدن به این اهداف مهم باید چند نکته اساسی را مورد توجه قرار دهید و به کار بگیرید که شامل موارد ذیل می شود:

 

شبکه های اجتماعی

نکات مهم در مدیریت شبکه اجتماعی

با همه این ها، درست است که شبکه های اجتماعی فضای خوبی برای رشد سریع استارتاپ ها و کسب و کار های جدید هستند، اما باید درنظر داشت این رشد در صورتی اتفاق می افتد که مدیریت درست در آن صورت بگیرد. در ادامه به چند مورد از نکات مهمی که در مدیریت شبکه های اجتماعی باید رعایت شود می پردازیم:

 

• انتخاب شبکه اجتماعی مناسب

این مورد بسیار مهم است. در انتخاب شبکه اجتماعی مناسب دقت لازم را به کار ببرید تا نتیجه مطلوب تری بتوانید بگیرید. باید توجه کنید مخاطب شما بیشتر در کدام رسانه حضور دارد. اگر به عنوان مثال بازار هدف شما در رسانه های اجتماعی مانند لینکداین حضور دارد باید فعالیت خود را در آن شبکه متمرکز کنید.
اگر مخاطب هدف شما تمایل دارد وقت خود را در تلگرام بگذراند و یا ساعت ها صرف می کند تا پست های اینستاگرام را مشاهده کند و در آنجا به دنبال خدمات یا کالای شما می گردد شما هم باید آنجا باشید.
یا اگر محتوای دیداری از کالا یا خدمت شما برای مخاطب شما جذاب تر است قطعا باید در اینستاگرام باشید. بنابراین هم به کالا یا خدمت خود توجه کنید و هم به مخاطب هدف خود که در کدام شبکه حضور بیشتری دارد. همچنین به نحوه مدیریت شبکه اجتماعی و تناسب فعالیت ها با ماهیت آن شبکه باید توجه داشت.

 

• شکل دادن پرسونای مناسب

بازار هدف خود را شناسایی کنید و مخاطبان خود را قالب بندی کنید و مشخص کنید که چه کسانی را در این شبکه اجتماعی درصدد جذب و تحت تاثیر قرار دادن هدف قرار داده اید تا تولید محتوا در این شبکه ها را برای پرسونای مورد نظر خودت انجام دهید.
زیرا نمی توان با تولید محتوای عمومی، بازار هدف خاص خود را جذب کرد و باید تمرکز ویژه بر مخاطب خاص خود قرار داد.

 

• فعالیت مستمر و مداوم و در عین حال منظم

نکته مهمی که بسیاری از استارتاپ ها و کسب و کارهای نوپا به آن بی توجه هستند همین نکته کلیدی است.
اگر قرار است در شبکه اجتماعی به صورت فعالانه حضور داشته باشید باید توجه کنید که فعالیت شما باید به صورت مستمر و مداوم باشد و نظم لازم را داشته باشد.
این که یک روز فعالیت پررنگی داشته باشید و چند روز هیچ فعالیتی نداشته باشید هیچ سودی ندارد و مخاطب روی شما حساب باز نخواهد کرد.

 

• توانایی برقراری ارتباط با مخاطب

باید بتوانید زبان مخاطب خود را شناسایی کرده و با وی ارتباط موثر و مستمری برقرار کنید و مخاطبان را وادار کنید به مطالب شما واکنش نشان داده و با شما همراهی کنند تا بعدها بتوانید آن مخاطبان را به مشتریان خود تبدیل کنید.

 

شبکه های اجتماعی

• همگام بودن با تغییرات فن آوری و به روزرسانی الگوریتم های شبکه های اجتماعی

نکته مهم دیگر این است که شبکه های اجتماعی جدید دائما در حال به روزرسانی هستند و کسانی از فعالیت در این شبکه در کسب و کار خود سود می برند که بتوانند خود را با این تغییرات و به روزرسانی ها آپدیت کرده و همراهی کنند. غافل شدن از تغییرات الگوریتم های شبکه اجتماعی جدید، شما را در فعالیت تان در این حوزه از استارتاپ با شکست مواجه خواهد کرد.

 

• استفاده از قانون ۸۰/۲۰

توجه کنید که مخاطب بیشتر برای گذران وقت و برقراری ارتباط با دیگران به شبکه های اجتماعی مراجعه می کند بنابراین محتوایی که در شبکه اجتماعی قرار می دهید باید ۸۰ درصد بتواند وی را سرگرم کرده و بیست درصد مرتبط با کسب و کار شما باشد. در غیر این صورت حفظ مخاطب مشکل خواهد شد و با ریزش مخاطب مواجه خواهید شد.

 

• استفاده از مطالب و محتوای جذاب

همین مطلب راجع به نوع محتوا نیز صادق است. مخاطب در شبکه های اجتماعی جذب محتوایی می شود که جذاب باشد بنابراین از عنصر جذابیت در تولید محتوای به اشتراک گذاشته در شبکه اجتماعی خود غافل نشوید و حتما محتوای مورد نظر خود را به صورت جذاب و کاربرپسند ارائه کنید.

 

• آگاهی از زمان بندی پست ها

مخاطب در شبکه های اجتماعی در ساعت های مشخصی حضور دارد با استفاده از امکانات شبکه های اجتماعی خود می توانید از ساعت های حضور مخاطب آگاه شوید و محتوای خود را در همان ساعات به اشتراک بگذارید تا بازخوردها و مشارکت های مناسب تری از مخاطب دریافت کنید.

 

• داشتن یک سیاست مشخص

در گذاشتن مطلب و محتوا و همین طور نحوه مدیریت شبکه اجتماعی خود دارای سیاست مشخص باشید و از قبل بدانید که قرار است چه مطالبی با چه سطحی در آن به اشتراک بگذارید و چگونه حساب های خود را در شبکه اجتماعی تان مدیریت کنید.
بنابراین در مدیریت شبکه اجتماعی خود باید به این نکات توجه کنید و وقت و انرژی خود را متمرکز بر رعایت این اصول نمایید تا بتوانید فعالیت اثربخشی در این حوزه داشته باشید و از مزایای آن در راه اندازی و توسعه استارتاپ خود بهره مند شوید.
در نهایت به نظر می رسد شبکه های اجتماعی که این روزها توانسته اند به عنوان رسانه های شخصی برای کسب و کارهای نوین جذاب باشند و بستر این کسب و کارها باشند می توانند در راه اندازی و توسعه استارتاپ ها موثر باشند به شرطی که بتوان حضور موثری در این شبکه ها داشت و از امکانات و مزیت های حضور و فعالیت در این شبکه ها به نحو مطلوبی استفاده کرد و برخی نکات اساسی و مهم در این رابطه را رعایت کرد. همچنین نیم نگاهی هم برای احتیاط به فعالیت در شبکه های اجتماعی ایرانی داشت.

فضای مجازی

در نتیجه

بازاریابی از طریق شبکه های اجتماعی باید جدی گرفته شود زیرا بازاریابی آنلاین از مهترین روش های بازاریابی است. در بازاریابی آنلاین، باید به نظر مخاطب شود، در واقع تحلیل نظرات مخاطبان در سایت ها یا شبکه های اجتماعی می تواند فرصت تحلیل و بررسی رفتار مشتریان را ایجاد کند. پس باید به شبکه های اجتماعی اینترنتی توجه بیشتری نشان داد و از پتانسیل آن ها به خوبی استفاده کرد.